Με μεγάλη επιτυχία τα Εγκαίνια της έκθεσης «Νίκος Κούνδουρος. Μάρτυρες στο Κάδρο» στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας

Με μεγάλη επιτυχία  το βράδυ του Σαββάτου  6 Μαΐου 2017, στις 8.00 μ.μ. το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας, εγκαινίασε  την έκθεση «Νίκος Κούνδουρος. Μάρτυρες στο Κάδρο»  και θα διαρκέσει έως τις  02 Ιουλίου 2017.

Η έκθεση είναι αφιερωμένη στο έργο του Κούνδουρου με έργα ζωγραφικής του ιδίου με φωτογραφικά πορτρέτα από την ταινία του «Μπαϋρον», με εικόνες, με αρχειακό υλικό και όλα εκείνα που συνθέτουν το «μαρτυρολόγιο» του ελληνισμού μέσα από το χρωστήρα και τον καμβά του μεγάλου Έλληνα δημιουργού. Το επιβλητικό εκθεσιακό υλικό του σπουδαίου Έλληνα σκηνοθέτη και υδραιολάτρη Νίκου Κούνδουρου εκτίθεται σε δύο αίθουσες του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας.

Στην ομιλία-καλωσόρισμα της στα εγκαίνια της έκθεσης «Νίκος Κούνδουρος. Μάρτυρες στο Κάδρο» η κ. Ντίνα Αδαμοπούλου Προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας, αναφερόμενη στον μεγάλο Έλληνα σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο, κατέληξε: «… Η δημιουργική σκηνοθετική του πορεία, η καλλιτεχνική του ματιά, η προσήλωσή του στην παράδοση, στη Ρωμιοσύνη, σε ό,τι αυθεντικό, αληθινό και γνήσιο, έχουν σφραγίσει ανεξίτηλα τον ελληνικό κινηματογράφο και μαγικός ζωγραφικός του χρωστήρας αυτοτελώς και μεγαλογράμματα έχει υπογράψει για πάντα την αφάνταστη γοητεία της Τέχνης του!…».

Για τον Νίκο Κούνδουρο μίλησαν επίσης : ο κ. Νίκος Καβουκίδης Διευθυντής Φωτογραφίας, και στενός συνεργάτης του Κούνδουρου, ο κ. Χρήστος Μαργαρίτης και ο επιμελητής της έκθεσης  ιστορικός Τέχνης  κ. Γιώργος Μυλωνάς.

Στα εγκαίνια της έκθεσης παρευρίσκονταν ο Πανοσ. Αρχιμανδρίτης π. Θεόδωρος Θεοδοσίου Αρχιερατικός Επίτροπος, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Ιωαννίκιος Καλαφάτης, ο Δήμαρχος Ύδρας κ. Γεώργιος Κουκουδάκης, η σύζυγος του σκηνοθέτη Ν. Κούνδουρου, κ. Σωτηρία Κούνδουρου, ο κ. Νίκος Καβουκίδης Διευθυντής Φωτογραφίας του σκηνοθέτη, ο στενός συνεργάτης του, ο κ. Χρήστος Μαργαρίτης,  ο ιστορικός Τέχνης, κ. Γ. Μυλωνάς, ο εικαστικός κ. Α. Βερούκας, ο Διοικητής της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Αντιπλοίαρχος ΛΣ κ. Ε. Δανόπουλος, ο Λιμενάρχης Ύδρας, Πλωτάρχης ΛΣ κ. Γ. Μανδαλάκης,  ο τ. Δήμαρχος Ύδρας κ. Κ.  Αναστόπουλος και πλήθος κόσμου.

Μετά το πέρας των εγκαινίων της έκθεσης δόθηκε δεξίωση στο δώμα του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου.

Για τον μεγάλο σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο 

Η Ντίνα Αδαμοπούλου γράφει :

«Φέρνοντας με αγάπη στο νου μου την εικόνα του  σπουδαίου  Έλληνα σκηνοθέτη και υδραιολάτρη Νίκου Κούνδουρου, σκέπτομαι ότι μερικοί  άνθρωποι είναι φτιαγμένοι για να ξεχωρίζουν  παλεύοντας  με τις χίμαιρες, με τους ανέμους, με τα δύσκολ! Και ο  Κούνδουρος ανήκε αναμφίβολα στην κατηγορία των ανθρώπων αυτών…

Τον γνώρισα πριν χρόνια εδώ στο νησί αλλά το βραχύ αυτό  διάστημα της γνωριμίας μας στάθηκε αρκετό  για να πειστώ απόλυτα ότι  ακόμα κι αν οι άγκυρες χάλαγαν, κι αν έσπαγαν  τα κουπιά, ακόμα κι αν το τιμόνι δεν υπάκουε στις εντολές,  ο Κούνδουρος  από ιδιοσυγκρασία θα έμενε ατάραχος καραβοκύρης του καλλιτεχνικού του έργου , θα σήκωνε τις άγκυρες θα ίσιωνε το τιμόνι  και θα μανουβράριζε τα σκοινιά για να εξακολουθήσουν να κρατάνε το πλοίο της σκηνοθετικής του δημιουργίας γερά. Ο Κούνδουρος κοντολογίς ήταν  ένας από τους εμβληματικούς αυτούς σκηνοθέτες  που τόλμησαν να δώσουν  την ψυχή τους ολόκληρη για τα αγαθά της Τέχνης.

Ζωγράφος  εξαιρετικός και εμπνευσμένος,  εκτός των άλλων του καλλιτεχνικών ιδιοτήτων, αλλά και διανοούμενος  και φιλόσοφος με διαρκείς αναζητήσεις  και  ένας αληθινός Δάσκαλος του θεάτρου που συλλάμβανε την ουσία του έργου φορμάροντας  και μετουσιώνοντας  πάντα τα σκηνοθετικά του πλάνα  σε  δυνατές  και ανεπανάληπτες  στιγμές!  Άνθρωπος  χειμαρρώδης  και παρεμβατικός, ενθουσιώδης και  δραστήριος, θα μείνει βαθιά χαραγμένος στο νου και την καρδιά μας ως ο αιώνιος έφηβος της 7ης Τέχνης!.

Ο  «αιώνιος αυτός έφηβος», μπορεί να μην βρίσκεται πια μαζί μας, αλλά όντας ένας σκηνοθέτης που βίωνε  διαρκώς και με έντονο τρόπο την κατάληξη της κινηματογραφικής πράξης θα παραμείνει εσαεί ένας “μάρτυρας του κάδρου”, θα ταξιδεύει μαζί μας για πάντα μέσα από τις τελετουργίες  του φακού του και τη μαγεία της σκοτεινής αίθουσας…

Η δημιουργική  σκηνοθετική του πορεία, η καλλιτεχνική του ματιά, η προσήλωσή του στην παράδοση , στη Ρωμηοσύνη,  σε ό,τι αυθεντικό, αληθινό και γνήσιο, έχουν σφραγίσει ανεξίτηλα τον ελληνικό κινηματογράφο και ο μαγικός ζωγραφικός του χρωστήρας αυτοτελώς και μεγαλογράμματα έχει υπογράψει  για πάντα  την αφάνταστη γοητεία της Τέχνης του!…»

Ο  Γιώργος Μυλωνάς, ο οποίος επιμελείται την έκθεση, γράφει:

«Αν ο Μπάυρον δε γίνει καλή ταινία –πιο καλή από καλή– θα τα παρατήσω και θα γίνω πάλι ζωγράφος, αθώος και ανυποψίαστος σαν τους πρωτόπλαστους πριν δαγκώσουν το πονηρεμένο μήλο», έγραφε ο Νίκος Κούνδουρος στη Σωτηρία, την αγαπημένη του σύζυγο, όταν γύριζε τον «Byron» στη μακρινή Κριμαία. Στην πραγματικότητα, η σχέση του δημιουργού με τη ζωγραφική δεν υπήρξε ευκαιριακή, σε αυτήν επέστρεφε κι αυτή ήταν που καθόρισε το κινηματογραφικό του βλέμμα στάθηκε η πρώτη ύλη για να ξανοιχτεί στην κινηματογραφία, «ένα είδος θριαμβευτικής ζωγραφικής», όπως την αποκάλεσε, αλλά και καταφύγιο κάθε φορά που αποσυρόταν από τα κινηματογραφικά του σχέδια: «στο ενδιάμεσο κάθε ταινίας έριχνα και δέκα ζωγραφιές, όπου έβρισκα γαλήνη, γιατί η ζωγραφική είναι δουλειά ασκητική».

Καλλιτέχνης προσωπικών αναζητήσεων, ο Κούνδουρος ακολούθησε ένα δρόμο ο οποίος καθορίστηκε από τη ρήξη με την εξουσία και από τη βαθιά πίστη στην παράδοση και τη λαϊκή τέχνη. Από το πατρικό του σπίτι στην οδό Ηρακλείτου, ο δημιουργός ήρθε σε άμεση επαφή με την εκκλησιαστική ζωγραφική, κυρίως δε με τη μεταβυζαντινή τέχνη της Κρήτης, για την οποία καμάρωνε και την οποία επικαλούνταν για τις αρετές και τα κουσούρια της.

Σε ηλικία μόλις 16 χρόνων, «με πάθος για τη ζωγραφική και κάτι ψεύτικες δηλώσεις», ο Έλληνας δημιουργός μπήκε λαθραία στη Σχολή Καλών Τεχνών, αποφοιτώντας από το εργαστήρι του Μιχάλη Τόμπρου, το ’48. Δάσκαλό του και φίλο κατοπινό, ο Κούνδουρος αναφέρει τον Γιάννη Μόραλη. Και ενώ γνώρισε απ’ αυτόν τα μυστικά των μεγάλων της Αναγέννησης κοντά στις νεωτερικές αναζητήσεις της εποχής του, ο Κούνδουρος αφομοίωσε δημιουργικά τη γλώσσα της βυζαντινής ζωγραφικής, εμπλουτίζοντάς την με τη γνώση της ανατομίας και την πλαστική απόδοση των μορφών.

Ο Κούνδουρος δεν περιορίστηκε να αντιγράφει, να χρησιμοποιεί ή να μιμείται τη βυζαντινή τέχνη∙ έκανε κάτι περισσότερο: επιχείρησε να μορφοποιήσει στα βυζαντινά διδάγματα το θεμελιώδες αίτημα του ουμανισμού. Χρησιμοποίησε το ίδιο σχεδόν μορφοπλαστικό λεξιλόγιο τόσο στα θρησκευτικά όσο και στα κοσμικά του θέματα, την ίδια έμφαση στους χαμηλούς χρωματικούς τόνους, τον ίδιο τονισμό των γραμμικών αξιών. Στον πλούτο της βυζαντινής τέχνης συγκινήθηκε από τα πάθη της Ορθοδοξίας, τους ανώνυμους χρωμοψαλτάδες της αγιογραφίας, τα καλογέρια και τους κεντητάδες της λαϊκής παράδοσης, κυρίως δε από την αλληλουχία των αγγιγμάτων του πονεμένου κόσμου. Πίσω από την υποταγή του στη σχολή της μεταβυζαντινής ζωγραφικής πάντα υπάρχει ο άνθρωπος. Και μολονότι «άπιστος», ο Κούνδουρος έπλαθε ανθρώπους «πλατύτερους απ’ τη ζωή» και πάσχιζε με το δικό του «θρησκευτικό» τρόπο να βρει το ανεύρετο κλειδί της. «Θέλω να διατηρήσω μέχρι το τέλος το δικαίωμα να είμαι με τους άλλους, να ουρλιάζω στα πεζοδρόμια, να είμαι αυτό που ήμουνα, ο φοιτητής με τη γροθιά σηκωμένη στον ουρανό απειλητικά», γράφει ο Νίκος Κούνδουρος στον Μάνο Χατζιδάκι και στη μορφή του αιώνιου έφηβου απαθανατίζει τον εαυτό του στην παλέτα του ως ζωγράφο».

Συντελεστές:

Σχεδιασμός και Οργάνωση Παραγωγής: MVN Consultants, Χρήστος Φ. Μαργαρίτης
Επιμέλεια Έκθεσης: Γιώργος Μυλωνάς, Αλέξανδρος Μακρής, Μαρία Καραμητσοπούλου
Ηλεκτρονικού Καταλόγου 2017: MVN Consultants, Ι.Α.Μ. Ύδρας
Κειμένων: Γιώργος Μυλωνάς
Έργων και φωτογραφιών: Σωτηρία Κούνδουρου-Ματζίρη, Χρήστος Φ. Μαργαρίτης, Αλέξανδρος Γερ. Μακρής

Ώρες επισκέψεων: Καθημερινά 9:00 – 16:00

Θερινή Περίοδος: 9:00 – 16:00 & 19:30 – 21:30

ΙΑΜΥ, τηλ. 22980-52355 / www. iamy.gr